Theo số liệu của Bộ Y tế, đến nay cả nước đã ghi nhận 5.545 trường hợp mắc bệnh tay chân miệng, trong đó có một trường hợp tử vong tại Bình Thuận. Tay chân miệng là căn bệnh lây truyền qua đường tiêu hóa, thường liên quan đến việc thực hành vệ sinh cá nhân và vệ sinh môi trường không đảm bảo. Nguồn lây chính của bệnh là từ nước bọt, phỏng nước và phân của trẻ bệnh. Đặc biệt, kỹ năng vệ sinh cho trẻ có ảnh hưởng rất lớn, nếu trẻ chưa thực hiện rửa tay với xà phòng thường xuyên, đúng cách rất có thể là nguyên nhân gây bệnh.

          Thông thường, trẻ mắc bệnh tay chân miệng sẽ hồi phục hoàn toàn trong khoảng 8 - 10 ngày. Tuy nhiên, việc chăm sóc trẻ đúng cách vô cùng quan trọng, nếu chăm sóc không đúng cách nhất là các trường hợp trẻ sốt cao kéo dài và nôn nhiều có thể gây biến chứng nguy hiểm về thần kinh, tim mạch, hô hấp. Các biến chứng này thường xuất hiện từ ngày 2 - 5 của bệnh, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể gây tử vong.

          Dưới đây là một số sai lầm mà cha mẹ cần tránh trong điều trị và chăm sóc trẻ mắc bệnh tay chân miệng:

          1. Quan điểm trẻ không thể mắc tay chân miệng nếu ở nhà

          Bệnh tay chân miệng thường gặp nhất ở lứa tuổi dưới 5 tuổi trong môi trường nhà trẻ và mẫu giáo. Tuy nhiên, nhưng trẻ lớn hơn và người lớn vẫn có thể mắc tay chân miệng và cũng có thể gặp biến chứng dẫn đến suy hô hấp, suy tuần hoàn…

          Nhiều phụ huynh thường nghĩ rằng, trẻ nhỏ ở nhà không tiếp xúc với nhiều trẻ em thì có thể tránh được bệnh tay chân miệng. Tuy nhiên, đây là một quan điểm hoàn toàn sai lầm. Bởi bệnh tay chân miệng khổng chỉ lây trực tiếp khi tiếp xúc mà có thể lây qua trung gian người chăm sóc. Mặc dù trẻ ở nhà không đến trường nhưng vẫn có nguy cơ mắc khi tiếp xúc hàng ngày với trẻ lớn hơn hoặc người lớn mắc bệnh nhưng  không có triệu chứng.

Nên cho trẻ đến các cơ sở y tế khám khi có triệu chứng mắc bệnh tay chân miệng

          2. Không cho trẻ đi khám khi mắc tay chân miệng

          Nhiều bậc cha mẹ cho rằng, bệnh tay chân miệng là bệnh thường gặp có thể tự điều trị chăm sóc nên không cần phải đi khám. Tuy nhiên, để bác sĩ chẩn đoán xác định chính xác bệnh và đưa ra những hướng dẫn cụ thể trong việc dùng thuốc thì nên đưa trẻ đi khám nếu nghi ngờ mắc tay chân miệng.

Phụ huynh cần cho trẻ bị tay chân miệng đến bệnh viện ngay khi trẻ có một trong các biểu hiện cảnh báo nặng như sau: 

- Sốt cao, thở bất thường, quấy khóc liên tục. 

- Giật mình, hốt hoảng, chới với, ngồi không vững hoặc đi loạng choạng

- Khó ngủ, ngủ li bì hoặc ngủ gà.

- Run tay, chân hoặc co giật. 

- Vã mồ hôi, nôn ói nhiều, bỏ ăn, bỏ bú, yếu tay chân, da nổi bông, vân tím hoặc xanh tái…

          3. Chế độ ăn uống không hợp lý

          Khi trẻ mắc tay chân miệng, cha mẹ cần lưu ý chế độ ăn uống nhằm giúp trẻ tăng cường sức đề kháng, mau chóng khỏi bệnh. Các chuyên gia khuyến cáo, nên bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho trẻ, không được kiêng khem hay ép trẻ ăn khiến trẻ sợ hãi. Khi trẻ mệt mỏi, chán ăn có thể chia nhỏ thành nhiều bữa ăn trong ngày hoặc cho trẻ uống sữa. Lưu ý, phụ huynh nên ưu tiên nấu những món ăn mềm lỏng, dễ hấp thu như cháo hoặc súp. Đặc biệt, hàng ngày nên bổ sung nhiều hoa quả vào thực đơn giúp tăng cường vitamin cho trẻ. Đối với trẻ đang trong thời kỳ bú mẹ, cần cho trẻ bú thành nhiều lần trong ngày.

Bổ sung chế độ ăn uống hợp lý cho trẻ mắc tay chân miệng

          4. Kiêng tắm, kiêng gió cho trẻ

          Nhiều người cho rằng kiêng nước, không tắm cho trẻ trong thời gian trẻ mắc tay chân miệng sẽ nhanh khỏi hơn. Nhưng điều này hoàn toàn không hợp lý, trẻ nhiễm bệnh cần được tắm rửa, giữ gìn vệ sinh thật sạch sẽ, giữ các vết lở loét ở trạng thái thoáng khí. Thay vì tắm như bình thường, bố mẹ cần lau rửa sạch sẽ cơ thể của con bằng các loại xà phòng sát khuẩn do bác sĩ chuyên khoa Nhi tư vấn. Tuy nhiên, bố mẹ cần lưu ý không được chà xát mạnh lên da khi tắm cho con. Thông thường, sau khoảng 7 - 10 ngày xuất hiện triệu chứng của bệnh, các nốt mụn nước sẽ vỡ ra và dần khô lại. Khi đó, bố mẹ cần vệ sinh sạch sẽ cơ thể cho trẻ bằng nước ấm để làm sạch các loại vi khuẩn có hại trên da trẻ.

          Bên cạnh việc kiêng nước, một số phụ huynh còn có suy nghĩ kiêng gió, kiêng cho trẻ ra ngoài, thay vào đó là cho trẻ mặc quần áo ấm và giữ kín ở trong nhà. Đây cũng là một việc làm không hoàn toàn đúng, bởi càng giữ kín thì các vi khuẩn càng có cơ hội phát triển mạnh hơn. Phụ huynh cần lưu ý hạn chế cho trẻ ra ngoài và không được để trẻ ra ngoài lúc trời gió quá mạnh và tránh để gió tạt trực tiếp vào con. Tốt nhất, khi trẻ mắc tay chân miệng nên để con chơi trong phòng sạch sẽ và thoáng khí.

          5. Một số lời khuyên hữu ích của thầy thuốc

          Hiện nay, bệnh tay chân miệng chưa có vaccine phòng bệnh, cách phòng bệnh tốt nhất là thực hiện tốt vệ sinh cá nhân và chăm sóc y tế kịp thời cho những trẻ bị bệnh. Để chủ động phòng, chống bệnh tay chân miệng, người dân cần thực hiện các biện pháp như: 

- Rửa tay với xà phòng thường xuyên cho cả trẻ em và người lớn, đặc biệt trước khi người lớn tiếp xúc, chăm sóc trẻ

- Thực hiện tốt vệ sinh ăn uống: Ăn chín, uống chín; đảm bảo sử dụng nước sạch trong sinh hoạt hàng ngày; không mớm thức ăn cho trẻ; không cho trẻ ăn bốc, mút tay, ngậm mút đồ chơi; không cho trẻ dùng chung khăn ăn, khăn tay, vật dụng ăn uống như cốc, bát, đĩa, thìa, đồ chơi chưa được khử trùng.

- Thường xuyên lau sạch các bề mặt, dụng cụ tiếp xúc hàng ngày như đồ chơi, tay nắm cửa, mặt bàn, ghế, sàn nhà… bằng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa thông thường. 

- Không cho trẻ tiếp xúc với người bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh.

- Khi thấy trẻ bị sốt và xuất hiện nốt phỏng ở bàn tay, bàn chân hoặc niêm mạc miệng, cần đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.